[content_table]
Η κολύμβηση στη θάλασσα είναι γνωστή από την αρχαιότητα, ως μέσο φυσικής άσκησης και ψυχαγωγίας, όπως μαρτυρούν αμφορείς και τοιχογραφίες του 1600 π.Χ. που έχουν βρεθεί.
Το νερό διαθέτει 3 πολύ σημαντικές ιδιότητες: την άνωση, την υδροστατική πίεση και την αντίσταση της κίνησης σε ό,τι κινείται μέσα σ’ αυτό. Κατά την είσοδό μας στο νερό, αυτομάτως το σώμα μας δέχεται την επίδραση της άνωσης. Η άνωση είναι μια δύναμη, που ουσιαστικά ανταγωνίζεται τη βαρύτητα και μας ωθεί προς την επιφάνεια του νερού. Το αποτέλεσμα είναι να νιώθουμε το σώμα μας πολύ πιο ελαφρύ.
Συγκεκριμένα, σε νερό έως τη μέση μας, νιώθουμε κατά 25% ελαφρύτεροι. Σε βαθύ νερό (έως τους ώμους) νιώθουμε το 25-50% μόνο του βάρους μας. Αυτή η ιδιότητα του νερού βοηθάει ιδιαιτέρως σε περιπτώσεις παθήσεων της σπονδυλικής στήλης, των ισχίων και των γονάτων, καθώς και σε υπέρβαρους ασθενείς, δίνοντάς τους τη δυνατότητα άθλησης μέσα στο νερό, κάτι που θα τους προκαλούσε πόνο στη στεριά. Επίσης, αποτελεί σημαντικό βοήθημα για αποθεραπεία, μετά από τραυματισμούς των κάτω άκρων. Αυτό το γεγονός το αξιοποιούμε σε κατάλληλα κέντρα αποκατάστασης με πισίνες.
Η δεύτερη, εξίσου σημαντική ιδιότητα του νερού είναι η υδροστατική πίεση. Είναι η πίεση του νερού σε όλη την επιφάνεια του σώματός μας. Η πίεση αυτή ασκείται ομοιόμορφα σε όλα τα σημεία του σώματος, που είναι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και αυξάνεται ανάλογα με το βάθος. Η υδροστατική πίεση λειτουργεί ως μια εξωτερική αντλία, ως μία συσκευή μασάζ. Αυξάνει σημαντικά τη φλεβική επιστροφή, κυρίως από τα κάτω άκρα, βοηθώντας στην καλύτερη κυκλοφορία και στην αντιμετώπιση οιδημάτων.
Η κίνηση του σώματος στο νερό εμποδίζεται από την αντίσταση του ρευστού. Αυτή η δύναμη αντίστασης είναι ομοιόμορφη σε όλη την τροχιά κίνησης ή εξαρτάται απ’ την ταχύτητα κίνησης και την επιφάνεια του μέλους που κινείται. Όσο πιο γρήγορα γίνεται η κίνηση μέσα στο νερό, τόσο η αντίσταση αυξάνεται. Ομοίως, η αντίσταση του νερού είναι μεγαλύτερη, όταν το άνω άκρο κινείται με ανοιχτά τα δάχτυλα της παλάμης, παρά όταν κινείται με σφιγμένη γροθιά. Η αντίσταση του ρευστού, παίζει τον ίδιο ρόλο που παίζουν τα ελεύθερα βάρη στη ξηρά, με τη διαφορά ότι μέσα στο νερό δεν έχουμε τραυματισμούς και η κόπωση είναι σαφώς μικρότερη.
Κατά την κολύμβηση σε νερό, όπου δεν πατάμε, χρησιμοποιούμε τους μυς ολόκληρου του σώματος, για να διατηρηθούμε στην επιφάνεια και να επιτύχουμε καλύτερη πλεύση, μιμούμενοι τις κινήσεις των θαλασσίων ειδών. Για να το πετύχουμε αυτό, ολόκληρες ομάδες μυών συνεργάζονται, ώστε να δώσουν την κατάλληλη κίνηση μέσα στο νερό. Οι μύες του κορμού και των άνω άκρων συνήθως αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο έργο, χωρίς να σημαίνει ότι τα κάτω άκρα δε συμμετέχουν. Στις κινήσεις των χεριών συμμετέχουν ιδιαίτερα οι μύες του θώρακα και της ράχης, οι οποίοι δίνουν κίνηση στην άρθρωση του ώμου. Κατά την κίνηση προς τα εμπρός ή προς τα πίσω μέσα στο νερό συνεργάζονται οι κοιλιακοί με τους ραχιαίους μυς, βοηθώντας στην καλή ισορροπία του κορμού, όταν βρισκόμαστε και εκτός νερού.
Η εκγύμναση ραχιαίων-κοιλιακών κατά τη κολύμβηση, ιδιαιτέρως σε παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, προσφέρει σημαντική βοήθεια, κάνοντας πολλές φορές θαύματα, σε συνδυασμό με την κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Για να γυμνάσουμε περισσότερο τα κάτω άκρα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βατραχοπέδιλα, αυξάνοντας έτσι την αντίσταση μέσα στο νερό και παράγοντας περισσότερο έργο από τους μυς. Χρειάζεται όμως πολύ προσοχή, όταν συνυπάρχουν παθήσεις του ισχίου και της σπονδυλικής στήλης, στις οποίες, η χρήση βατραχοπέδιλων μπορεί να είναι επιβλαβής. Ο γιατρός σας είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να σας απαντήσει έγκυρα στο ερώτημα αυτό.
Φυσικά, για όσους θέλουν κάτι παραπάνω, ή για όσους δεν απολαμβάνουν την κολύμβηση, υπάρχει επιπλέον η γυμναστική άσκηση στο νερό. Μετά από ένα σύντομο ζέσταμα με κολύμπι 10-15 λεπτών, επιστρέφουμε σε ρηχά νερά, περίπου έως το ύψος των μηρών μας. Με τεντωμένα τα πόδια μας, χωρίς να λυγίζουμε τα γόνατα, βαδίζουμε γρήγορα προς τα εμπρός, νιώθοντας την αντίσταση του νερού στην κίνησή μας. Η άσκηση αυτή βοηθάει όχι μόνο στη φυσική μας κατάσταση, αλλά και στην ενδυνάμωση των κάτω άκρων μας. Επανερχόμαστε σε βαθύτερο σημείο της θάλασσας, όπου πατάμε, αλλά το νερό φθάνει ως τους ώμους μας. Με τα πόδια σχετικά ανοικτά, ώστε να αυξήσουμε τη σταθερότητά μας, εκτελούμε ποικίλες ασκήσεις με τα χέρια, με κάμψη και έκταση των αγκώνων μας (ενδυνάμωση δικεφάλου και τρικεφάλου μυός), σήκωμα των τεντωμένων χεριών μας προς τα εμπρός και προς το πλάι (εκγύμναση μυών του ώμου), σύγκλειση των τεντωμένων χεριών μας προς τα εμπρός (ενδυνάμωση μυών στήθους). Στη συνέχεια βρίσκοντας ένα σταθερό σημείο στη θάλασσα μπορούμε να κρατηθούμε με τα χέρια μας πρηνηδόν ή ανάσκελα και να γυμνάσουμε τους ραχιαίους και τουςκοιλιακούς μας αντίστοιχα.
Ως αερόβιο άθλημα, η κολύμβηση επιταχύνει τις καύσεις και καίει θερμίδες, συμβάλλοντας έτσι στην απώλεια βάρους. Για να αυξηθούν οι καύσεις, η κολύμβηση απαιτεί σωστή τεχνική ώστε να γίνεται σωστά η εναλλαγή των χεριών και των ποδιών στην κίνηση και να είναι ρυθμική η αναπνοή. Για να είναι πιο επωφελής η άσκηση, μετά το τέλος της κολύμβησης συνιστάται αποθεραπεία (εκτός νερού) με ολιγόλεπτο περπάτημα. Το περπάτημα ρυθμίζει το αναπνευστικό, ενώ μπορεί να εναλλάσσεται με την κολύμβηση σαν άσκηση μέσα σε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα.
Εκτός από την ευεργετική επίδραση στο μυοσκελετικό και στον έλεγχο του σωματικού μας βάρους, δεν πρέπει να αγνοούμε τη σημαντική συνεισφορά της κολύμβησης στο καρδιαγγειακό σύστημα και στη φυσική μας κατάσταση. Το καλοκαίρι μας δίνει μια σπουδαία ευκαιρία να γυμναζόμαστε συστηματικά, ακόμα και καθημερινά 30-45 λεπτά, (ή ακόμα και περισσότερο) μέσα στη θάλασσα. Τους χειμερινούς μήνες υπάρχει η δυνατότητα συνέχισης της άσκησης σε θερμαινόμενες πισίνες. Η συστηματικά επαναλαμβανόμενη άσκηση, έστω μόνο για τους 3-4 καλοκαιρινούς μήνες, είναι αυτή που κάνει τη διαφορά. Τα αποτελέσματα φαίνονται από τις πρώτες μέρες και διαρκούν συνήθως για πολλούς μήνες.
Οι τραυματισμοί κατά τη γυμναστική στο νερό είναι αμελητέοι. Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή σχετικά με την έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία, γι’ αυτό αποφύγετε τις ώρες γύρω από το μεσημέρι, χρησιμοποιείστε αντηλιακό και καπελάκι και καταναλώστε άφθονο πόσιμο νερό. Αποφύγετε να κολυμπήσετε πριν περάσουν 3 ώρες από το τελευταίο σας γεύμα. Τελειώνοντας τις ασκήσεις σας, κάνετε ένα ελαφρύ πρόγραμμα διατάσεων και κολυμπήστε σε χαλαρό ρυθμό για 5-10 λεπτά.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η άσκηση στο νερό είναι μια από τις πιο ευεργετικές για το ανθρώπινο σώμα, αρκεί να γίνεται σωστά, τακτικά και λαμβάνοντας υπ’οψιν τους περιορισμούς που ισχύουν εξατομικευμένα για τον καθένα μας. Απολαύστε τη θάλασσα, γυμνάστε το σώμα σας και ξεκουράστε το πνεύμα σας! Καλό Καλοκαίρι!
